» Effectieve preventie van lage rugklachten: tips en oefeningen

Effectieve preventie van lage rugklachten: tips en oefeningen

Wat is lage rugpijn?

Lage rugpijn is een veelvoorkomend gezondheidsprobleem dat zich voordoet in het gebied tussen de onderste ribben en de bilplooien. Deze pijn kan variëren van licht ongemak tot hevige pijn en kan soms ook uitstralen naar één of beide benen. We maken onderscheid in twee vormen van lage rugpijn:

Aspecifieke lage rugpijn: Dit is de meest voorkomende vorm van lage rugpijn. Er is geen duidelijke oorzaak voor de pijn aan te wijzen. De pijn kan geleidelijk ontstaan of plotseling opkomen en kan in periodes terugkomen.
Specifieke lage rugpijn: Bij deze vorm is er een duidelijke oorzaak voor de pijn, zoals een hernia of een blessure aan de wervelkolom.

Lage rugpijn komt vooral voor bij mensen tussen de 40 en 80 jaar. Zo’n 50% tot 80% van de volwassenen in hun leven te maken met ten minste één episode van lage rugpijn. Lage rugpijn kan een grote invloed hebben op je dagelijkse leven en kan ervoor zorgen dat je minder goed kunt werken of deelnemen aan sociale activiteiten. Ernstige oorzaken zoals fracturen en ontstekingen worden slechts gevonden bij minder dan 1% van de mensen die met rugpijn de eerstelijns gezondheidszorg bezoekt.

Oorzaken van lage rugpijn

Lage rugpijn kan door verschillende factoren worden veroorzaakt. Vaak is er sprake van een combinatie van fysieke, psychosociale en werk gerelateerde factoren die bijdragen aan het ontstaan en aanhouden van de klachten. Hieronder volgen enkele van de meest voorkomende oorzaken:

Fysieke factoren: Eerdere periodes van lage rugpijn, overgewicht en een slechte algemene gezondheid kunnen de kans op lage rugpijn vergroten. Daarnaast kunnen rugklachten ontstaan door een hoge fysieke belasting, zoals zwaar tillen of langdurig in dezelfde houding zitten.
Psychosociale factoren: Stress, depressieve gevoelens en pijn gerelateerde angst kunnen bijdragen aan het ontstaan en verergeren van lage rugpijn. Hoe iemand omgaat met pijn (coping stijl) speelt ook een rol; passieve coping stijlen, zoals het vermijden van beweging, kunnen het herstel belemmeren.
Werk gerelateerde factoren: Hoge fysieke en mentale belasting tijdens het werk, weinig sociale ondersteuning op het werk en een lage tevredenheid met het werk kunnen bijdragen aan het ontstaan en aanhouden van lage rugpijn. Het gebrek aan mogelijkheden om werkzaamheden zelf in te vullen en onzekerheid over het behouden van de baan zijn ook risicofactoren.

Door deze diverse oorzaken kan lage rugpijn een complex probleem zijn dat bij verschillende mensen op verschillende manieren tot uiting komt.

Hoe herken je lage rugpijn?

Lage rugpijn kan zich op verschillende manieren manifesteren, en het is belangrijk om de symptomen te herkennen, zodat je weet wanneer het verstandig is om professionele hulp te zoeken. Lage rugpijn kan onder andere de volgende kenmerken hebben:

Pijn in de onderrug: De pijn definieert zich tussen de onderste ribben en de bilplooien. Deze pijn kan variëren van licht ongemak tot intense, scherpe pijn.
Uitstralende pijn: In sommige gevallen kan de pijn uitstralen naar één of beide billen en/of benen. Dit kan wijzen op prikkeling van zenuwwortels, zoals bij een lumbosacraal radiculair syndroom (LRS).
Bewegingsbeperkingen: Je kunt stijfheid en beperkte beweeglijkheid in de rug ervaren, vooral na langdurig zitten of liggen. Dit kan het moeilijk maken om te bukken, te draaien of andere alledaagse bewegingen uit te voeren.
Invloed van beweging en houding: De pijn kan verergeren bij bepaalde bewegingen of houdingen, zoals bukken, tillen of langdurig staan. In sommige gevallen kunnen ook hoesten, niezen of persen de pijn verergeren.

Het beloop van lage rugpijn

Lage rugpijn heeft vaak een wisselend verloop en kan zich in verschillende fasen ontwikkelen. Het beloop kan onder andere de volgende kenmerken hebben:

Herstel op korte termijn: Na één maand is 20% tot 40% van de mensen volledig hersteld wat betreft pijn en fysiek functioneren. Na drie maanden is dit percentage gestegen tot 33% tot 74%. Na deze periode vlakt het herstel vaak af.
Herstel op middellange en lange termijn: Tussen de drie en twaalf maanden herstelt 35% tot 75% van de mensen volledig. Na twaalf maanden blijft het percentage mensen dat klachten houdt stabiel.
Werkhervatting: De werkhervatting verloopt doorgaans sneller dan het herstel van pijn en fysiek functioneren. Na zes maanden is het merendeel van de mensen weer aan het werk, met een herstelpercentage dat blijft stijgen tot 98% na twaalf maanden.
Recidieven: Lage rugpijn komt vaak terug. Eén tot twee op de drie mensen maakt kans op een nieuwe episode van lage rugpijn binnen een jaar na herstel van een eerdere episode.

Dit variabele beloop onderstreept het belang van goede zorg en opvolging, vooral bij aanhoudende of terugkerende klachten.

Wanneer moet je contact opnemen met een professional?

Bij lage rugpijn is het belangrijk om te weten wanneer je medische hulp moet zoeken en wanneer je terecht kunt bij een fysiotherapeut. Er zijn specifieke symptomen, ook wel “rode vlaggen” genoemd, die kunnen wijzen op een ernstigere onderliggende aandoening. In dergelijke gevallen moet je direct contact opnemen met een arts:

Doof gevoel in het rijbroekgebied (zitvlak en binnenzijde van de dijen).
Problemen met de controle over de blaas of darmen.
Toenemende zwakte in de benen.
Ernstige pijn na een trauma (zoals een val of ongeluk).
Ernstige, aanhoudende rugpijn die niet vermindert met rust.

Wat kan Fysiotherapie Lent voor je doen?

Bij Fysiotherapie Lent start de behandeling van lage rugklachten met een gesprek en onderzoek. Samen bespreek je hoe de pijn je dagelijks leven beïnvloedt en wat je wilt bereiken. De fysiotherapeut onderzoekt je rug en stelt een behandelplan op.

De behandeling kan bestaan uit mobilisatietechnieken, gerichte oefeningen en advies. Afhankelijk van je klachten doe je de oefeningen thuis of onder begeleiding. Je krijgt ook informatie over hoe je het beste met lage rugpijn omgaat en welke behandelmogelijkheden er zijn.

Daarnaast helpt de fysiotherapeut je om gewoonten aan te passen en eventuele angst voor beweging te overwinnen, zodat je weer vol vertrouwen actief kunt zijn. Zodra je doelen zijn behaald of de klachten afnemen, wordt de behandeling afgerond.

Conclusie

Lage rugpijn is een veelvoorkomend probleem dat, hoewel vaak niet ernstig, een grote impact kan hebben op je dagelijks leven. Het is belangrijk om de symptomen te herkennen en op tijd de juiste hulp in te schakelen. Een fysiotherapeut kan je helpen met gerichte oefeningen en adviezen om je rug te versterken en klachten te verminderen. Door actief met je herstel aan de slag te gaan, kun je beter omgaan met rugpijn en de kans op herhaling verminderen. Heb jij last van lage rugklachten en wil je daar graag bij geholpen worden, maak dan een afspraak via onze website!

Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF). (2021). KNGF-richtlijn lage rugpijn en lumbosacraal radiculair syndroom (LRS). https://www.kngf.nl